چهار شنبه 4 مرداد 1402برچسب:رفتار کودک,الگوی رفتاری کودک,تحسین رفتار کودک, :: 11:55 :: نويسنده : Dr. Parasto
وقتی والدین به خاطر مشکلاتی که در مواجهه با رفتار کودک خود دارند، با ما مشورت میکنند، اغلب آنقدر درماندهاند که حتی نکته مثبتی هم برای گفتن ندارند. آنها شخصیت کودک را با کلماتی نظیر: لجباز، تنبیل و خودخواه توصیف میکنند. این یک حلقه معیوب است و راه به جایی نمیبرد. تغییر دادن شخصیت به مراتب از تغییر دادن رفتار مشکلتر است. وقتی برای تغییر دادن رفتار کودک تلاش میکنید، احتمال موفقیت شما بیشتر است. به بچه نگویید، «چه دختر خوبی». زیرا این جمله بدین معناست که هدف، عبارت است از خوب بودن در تمام اوقات؛ مسلم است که این انتظار غیر ممکن است. به جای آن میتوانید «من از طرز حرف زدنت با مایکل خوشم آمد». گفتن عبارت «پسر خوب» یا «دختر خوب» نمیتواند احساس مشخصی را به کودک القاء کند؛ مگر آن که کودک بتواند آن را با رفتارهای خویش ارتباط دهد؛ زیرا تصور هر کس از خود، بر پایه تصوری که از اعمالش دارد، استوار است.مشاوره کودک تلفنی چگونه رفتار کودک را تحسین کنیم؟ از تحسینهای ویژه استفاده کنید وقتی والدین برای یافتن نکته مثبتی در رفتار کودکشان دچار مشکل میشوند ما از آنان میخواهیم که از رفتارهای پسندیده کودکان خود یادداشتی تهیه کنند. ما والدینی را دیدهایم که فریاد میزدند: «هیچی برای نوشتن نبود!» اما بیشتر پدر و مادرها از مشاهده آن همه رفتارهای خوبی که نوشته بودند و از نقشی که از این یادداشتها در یادگیری روش تحسین داشت، شگفتزده میشدند. وقتی شما از این روش استفاده میکنید، در پایان هر روز، یادداشتها را به کودکتان هم نشان دهید. این کار، روش خوبی برای صحبت کردن در مورد وقایع هر روز است و با این کار هر دو شما احساس خوبی خواهید داشت. هر پیشرفتی را تحسین کنید برای نمونه، دفعه اول به خاطر برداشتن یکی از اسباب بازیها از کف اتاق و گذاشتن آن در کمد (در حالی که سه یا چهار تای دیگر را رها کرده است) از کودکتان تعریف کنید و به او آفرین بگویید: «چه کار خوبی کردی که کامیونترو توی کمد اسباب بازیها گذاشتی. بگذار کمکت کنم تا بقیهرو هم جمع کنی». دفعه بعد به خاطر جمع کردن دو قطعه از اسبابهایش از او تعریف کنید و همینطور ادامه دهید تا رفتار کودک اصلاح شود. تصور کنید که فرنزد شما میخواهد همیشه مورد توجه باشد و تا وسط حرف شما نپرد نمیگذارد که مکالمه تلفنی خود را تمام کنید. بار اول که سی ثانیه منتظر شد، صحبت کردن را متوقف کنید و به خاطر این کارش از او تشکر کنید و قبل از آن که دوباره شروع به صحبت کنید، جوابش را بدهید. در فرصت مناسب بعدی برای زمان طولانیتری صبر کنید و سپس جوابش را بدهید. در واقع با این کار انتظار را در او شکل دهید. شاید مجبور باشید که کارتان را با توقعات کمتری آغاز کنید تا به هدفتان برسید. هنگامی که رفتار جدیدی تثبیت شده است، برای حفظ آن به تحسین کمتری نیاز داریم و لازم نیست کودک در مورد آن رفتار به خصوص بهطور مداوم تمجید شود. در عوض، بهطور اتفاقی این کار را انجام دهید؛ مثلا هر پنج یا ده باری که کودک آن را انجام میدهد، از او تعریف کنید. این روش برای تقویت رفتار مزبور کافی است و به زودی برای هر دوی شما طبیعی خواهد شد. توجه داشته باشید که در مورد هر رفتاری ستایش را هرگز بهطور کامل متوقف نکنید. بهطور مناسب و مقتضی تحسین کنید بیشتر کودکان بزرگتر با لحن آمیخته با شوخی را به تعریف و تمجید مستقیم ترجیح میدهند. گفتن این جمله که «عجب مستخدم با سلیقهای اینجا بوده است!» پاسخ بهتری را در یک کودک دوازده ساله برمیانگیزد تا این جمله که «واقعا رختخوابت را خیلی خوب مرتب کردهای». به نظر ما باید در مورد واکنشهای فرزندتان نسبت به تحسین، قضاوت کنید تا ببینید به هدف زدهاید یا خیر. اگر کودک تعریفهای شما را نادیده میگیرد، ولی بعدا آن رفتار خوب را تکرار میکند، درمییابید که ستایش موثر بوده است. توجه: به خاطر داشته باشید که جملات تکراری خسته کننده میشوند. عبارات مشابهی که پشت سر هم استفاده میشوند، تاثیر خود را از دست میدهند؛ خلاق باشید. گاهی بهتر است یک یادداشت زیر بالش یا در کیف فرزندتان بگذارید و در آن از یک رفتار ناپسندش بهطور خاص شکایت کنید. یا اجازه دهید در حالی که با عصبانیت در مورد اعمال نادرستش با یک دوست صحبت میکنید، بهطور تصادفی حرفهای شما را بشنود. برای تقویت اثرات تحسین میتوانید یک جایزه را نیز با آن همراه کنید. به کودک بگویید که از کدام کارش خوشحال شدهاید و به او وعده یک هدیه کوچک بدهید، ولی هدیه دادن را برای زمانهای خاص بگذارید تا همیشه منتظر آن نباشد. بلافاصله کودک را تحسین کنید معمولا فاصله بین عمل کودک و واکنش ما میتواند با یک اشاره کوچک به موضوع پُر شود. سپس در یادداشت روزانه رفتارهای خوب نوشته شود. وقتی این یادداشت را به او نشان میدهید، چیزی هم به عنوان تحسین بگویید. مثلا بگویید: «وقتی میبینم به خواهرت هم کاغذ نقاشی میدی، خیلی خوشحال میشم». البته لازم نیست که در یادداشتتان توضیحات کاملی بنویسید، بلکه رفته رفته عادت میکنید علامتی بگذارید که فقط برای خودتان معنی داشته باشد. منبع:مرکز مشاوره و روانشناسی ایران-مشاوره کودکان تلفنی:تحسین رفتار کودک
سه شنبه 30 خرداد 1402برچسب:رفتار کودک,مشاوره تلفنی کودکان,عدم توجه به رفتار کودک, :: 11:40 :: نويسنده : Dr. Parasto
اگر تصمیم گرفتید که در مورد یک رفتار کودک از روش نادیده گرفتن استفاده کنید، به هیچ وجه به آن واکنش نشان ندهید، چه زبانی و چه غیر زبانی. وقتی در حال انجام آن رفتار است، با حرکات صورت به او اشاره نکرده، حتبی نگاهش هم نکنید. وانمود کنید که مشغول انجام کاری هستید و اتاق را ترک کنید. اگر نمیتوانید از اتاق بیرون بروید، رویتان را به سمت دیگری برگردانید و تا وقتی که کودک به عملش ادامه میدهد، شما نیز این روش را ادامه دهید. این روش بدین معنا نیست که با او به سردی رفتار میکنید، بلکه این خود نوعی توجه است. به او لبخند نزنید. زیرا این عمل شما، او را جسورتر نیز خواهد کرد. فقط آن قدر به کارتان مشغول شوید که به نظر آید به هیچ چیزی در اطرافتان توجه ندارید. یک پسر کوچک هنگامی که مقدار بیشتری از غذای مورد علاقهاش را میخواهد، عادت دارد که سرش را داخل بشقابش فرو کند و جیغ بکشد. والدینش آموختهاند که با یکدیگر حرف بزنند و مثلا در مورد گرد و خاک روی شمعدانها یا رومیزی صحبت کنند و به این ترتیب گریه کردنش را نادیده بگیرند. در نهایت، وقتی کودک خردسال میفهمد که ممکن نیست بتواند از آن غذای به خصوص بیشتر بخورد، قاشقش را برمیدارد و به خوردن چیز دیگری مشغول میشود. رفتار عجیب کودک و مشاوره تلفنی فوری انتظار داشته باشید تا رفتارها قبل از بهتر شدن، بدتر شوند وقتی برای اولین بار اقدام به نادیده گرفتن یک رفتار ناشایست میکنید، کودک شما تمام سعیاش را میکند تا توجهی را که قبا جلب میکرده، دوباره بهدست آورد. او از هر نظر بر شدت رفتارش میافزاید تا آنجا که مطمئن شود از شما پایخ دریافت خواهد کرد. ولی شما نباید تسلیم شوید. نگذارید حس کند که میتواند با رفتار احمقانهاش مثل گذشته شما را به تسلیم وادارد. سعی کنید دفعات و مدت زمانی را که رفتار مزبور رخ میدهد، در نظر بگیرید تا بتوانید از پیشرفت در کار آگاه شوید. اگرچه ممکن است اینطور به نظر آید که کودک قصد دارد تا ابد بدخلقی و نقنق کند، اما وقتی طول مدت آنها را اندازه بگیرید، میبینید که بیش از چند دقیقه نمیپایند. پس از چند روز متوجه میشوید که ابتدا دفعات بروز رفتار زننده کودکتان افزایش مییابد، اما به تدریج از آن کاسته میشود و در نهایت از بین میرود. وقتی متوجه میشوید که فرزند خردسالتان دیروز به خاطر آب نبات ده دقیقه گریه کرد، اما امروز هشت دقیقه، تشویق میشوید تا رویه را ادامه دهید. پاسخ «نه» شما به گریه یک کودک به خاطر شیرینی، فقط برای مدت کوتاهی برایش خاطره میشود و پس از مدتی آن را فراموش میکند. پس این نکته را در ذهن داشته باشید که هرچه ثابت قدمتر باشید و بیتوجهی کاملتری نسبت به رفتار هدف داشته باشید، آن رفتار در زمان کوتاهتری فروکش خواهد کرد. رفتارهای مطلوب را تقویت کنید اگر کودک با غذایش بازی میکند و شما آن را نادیده میگیرید، وقتی بازی را تمام میکند و چنگالش را به دست میگیرد، واکنش نشان دهید. به او بگویید که از نحوه غذا خوردنش خوشتان میآید. گاهی میتوانید در حضور کودک مختلف، از رفتار مثبت کودک دیگر ستایش کنید. این کار ممکن است به تقلید کودک مختلف از کودک خوش اخلاق بینجامد. برای نمونه، خانم خانهداری را در نظر بگیرید که یکی از فرزندانش مرتبا از میز غذاخوری بالا و پایین میرود، در حالی که فرزند خردسال دیگرش، خیلی مودب روی صندلیاش نشسته است. مل صحیح این است که در حالی که وانمود میکنید از بالا و پایین رفتن آن کودک خبر ندارید، کودک دیگر را به خاطر رفتار شایستهاش تشویق کنید. یک احتیاط! اگر این رویه، رفتار نامطلوب را تشدید کرد، دست نگه دارید! اما آن را به خاطر داشته باشید. زیرا این روش، بالاخره در موقعیت دیگری جواب خواهد داد. روش حل مشکل رفتار کودک عصبانی نشوید! زیرا عصبانیت اغلب به احساس تقصیر میانجامد تا موفقیت، به علاوه، هیچگاه نیز تسلیم نشوید. اگر روش نادیده گرفتن را دوست ندارید یا در استفاده از آن گیر کردهاید، از روش سوزن گرامافونگیر کرده استفاده کنید. ااس این روش آن است که در برابر خواستهای کودک، رفتاری مانند خودش ولی از نوع بزرگسالان داشته باشید. برای نمونه، برایان را در نظر بگیرید؛ او برای یک خوراکی درست قبل از شام، در حال بهانه گرفتن است. شما فکر میکنید آن قدر که وانمود میکند گرسنه نیست و میخواهید که شامش را بخورد. اول علت تصمیمتان را به دقت برایش توضیح دهید، اما فقط یک بار. بعد اگر به دلایل شما توجه نکرد و بهانه گرفتن را از سر گرفت، همان توضیح را منتهی بهطور خلاصه تکرار کنید، «قبل از شام خوراکی نمیشه!» اهمیتی ندارد که بهانههای برایان چقدر تکرار میشود، فقط بگویید، «قبل از شام خوراکی نمیشه» این روش به خصوص زمانی بیشترین تاثیر را دارد که به نظر آید کمترین توجهی به بهانههای کودک ندارید. این کار را ادامه دهید و جمله مزبور را پس از هر درخواست با آواز زمزمه کنید. منبع:مرکز مشاوره-مشاوره تلفنی کودکان:عدم توجه به رفتار کودک در موارد خاص |